Hồ thủy sinh phong cách Iwagumi và Sanzon Iwagumi (Phần III)

Nghiên cứu chuyên đề về nghệ thuật xếp đá Iwagumi

Nguồn: Online Aquajournal
Sưu tầm và lược dịch: glosso
Bản quyền thuộc về thuysinh.org


Nếu bạn tìm hiểu về nguồn gốc của trường phái Iwagumi, bạn sẽ phát hiện ra những bố cục được ngài Takashi Amano tạo ra từ khoảng 30 năm trước. Đó là những bố cục đơn giản dựa vào sự sắp xếp đá và một loài cây duy nhất Echinodorus tenellus (Cỏ đỏ). Theo như ngài Amano, nhiều người không lấy làm ngạc nhiên hay thích thú bởi những bố cục khác mà ngài đã tạo nên, tuy nhiên họ đã hoàn toàn bị chinh phục bởi vẻ đẹp lạ thường của trường phái Iwagumi. Trường phái Iwagumi và loài E. tenellus chưa bao giờ được biết đến trước đó và kể cả ngài Mitsuo Yamazaki, người đã đem giống cây này về Nhật Bản. Trường phái Iwagumi hoàn toàn được sáng tạo và phát triển bởi ngài Takashi Amano, vị vua của thế giới thủy sinh.

I. Iwagumi và các kiểu bố cục

Kể từ ngày Iwagumi ra đời, nhiều kiểu bố cục chính đã được giới thiệu bởi ngài Amano đã làm tăng sức quyến rũ và sự lôi cuốn của trường phái này. Iwagumi có thể được chia ra làm 6 bố cục chính:

bể thủy sinh iwagumi 120 cm năm 1985
Bố cục iwagumi những ngày đầu. Hồ 120 x 45 x 45 cm (1985)

Bố cục 1

bể thủy sinh iwagumi 60cm năm 1993
Hồ 60 x 30 x 36 cm (1993)

bể thủy sinh iwagumi 180 cm năm 1991
Hồ 180 x x60 x 60 cm (1991)

Đây là bố cục được xếp bởi gỗ hóa thạch, vốn không còn được sử dụng nhiều do làm tăng độ cứng nước, để tạo ấn tượng về một cao nguyên hùng vĩ. Trong bố cục này, loài Glossotigma (Trân châu bò) được sử dụng và tạo được tiếng vang lớn khi lần đầu được giới thiệu vào năm 1991.

Bố cục 2

bể thủy sinh iwagumi 120cm năm 2001
Hồ 120 x 45 x 45cm (2001)

bể thủy sinh iwagumi 180cm năm 2003
Hồ 180 x 60 x 60 cm (2003)

bể thủy sinh iwagumi 180cm năm 2001
Hồ 180 x 60 x 60 cm (2001)

Bố cục này được gọi là Sanzon Iwagumi, một trong những bố cục khởi đầu của trường phái Iwagumi. Bố cục này tập trung bào hòn đá chính Oyaishi tạo điểm nhấn cho toàn bộ bố cục. Vai trò của mỗi hòn đá trong bố cục này được xác định khá rõ ràng như Oyaishi, Fukiseki (hòn đá thứ 2), và Soeishi (đá phụ). Những loại đá có kích thước lớn như Hakkaiseki đặc biệt thích hợp với bố cục này.

Bố cục 3

bể thủy sinh iwagumi 60cm năm 2001
Hồ 60 x 30 x 36 cm (2001)

hồ iwagumi 60cm năm 2002
Hồ 60 x 30 x 36 cm (2002)

bể thủy sinh iwagumi 180cm năm 2005
Hồ 180 x 60 x 60 cm (2005)

Đây là bố cục với những hòn đá mảnh dẻ được xếp đặt theo trục đối xứng nhau. Vì những hòn đá này được xếp đặt  với phần đỉnh hướng ra ngoài nên đặc biệt quan trọng. Những hòn đá được sắp xếp cẩn thận để tạo những góc cạnh và sự cân bằng với những hòn đá khác xung quanh.

Bố cục 4

bể thủy sinh iwagumi 120cm năm 1997
Hồ 120 x 45 x 45 cm (1997)

hồ iwagumi 180cm  năm 2003
Hồ 180 x 60 x 60 cm (2003)

bể thủy sinh iwagumi 180cm năm 2006
Hồ 180 x 60 x 60 cm (2006)

Khác với những bố cục khác của Iwagumi, những hòn đá được xếp nằm nối nhau tạo thành dãy thay vì dựng đứng. Cảnh quan bao quát cùng với những hòn đá lớn trải rộng khắp chân trời sẽ dễ dàng tạo được chiều sâu cho hồ. Một đàn cá tetra nhỏ sẽ càng tô đậm thêm quang cảnh khoáng đạt, bao la của hồ.

Bố cục 5

bể thủy sinh iwagumi 120cm năm 2002
Hồ 120 x 45 x 60 cm (2002)

Cách xếp đá của bố cục này dựa theo cách xếp đá của Sanzon Iwagumi (bố cục 2), tuy nhiên khung cảnh có sự khác biệt nhờ vào phần sỏi ở tiền cảnh. Phần sỏi có thể làm tăng độ sáng và chiều sâu của hồ tùy thuộc vào cách xếp đặt. Bố cục này gợi lên hình ảnh của Kare Sansui (vườn cạn Nhật Bản) được tạo nên bởi cát trắng và đá.

Bố cục 6

bể thủy sinh iwagumi 60cm năm 2007
Hồ 90 x 45 x 60 cm (2007)

bể thủy sinh iwagumi 180cm năm 2009
Hồ 180 x 60 x 60 cm (2009)

Đây là một bố cục Iwagumi riêng với khuynh hướng phá cách, mặc dù vẫn tuân theo những quy tắc bố cục căn bản. Đây là bố cục đòi hỏi tay nghề cao trong cách sắp xếp đá, như sự phối hợp giữa một cặp đá chính hoặc cách xếp đá lạ sử dụng Ryuoseki.

II. Các thành phần trong bố cục Iwagumi

A. Tên gọi và chức năng của từng viên đá trong Iwagumi

tên gọi các viên đá trong bố cục iwagumi
Mỗi viên đá trong bố cục đều có tên gọi riêng

Mỗi hòn đá sử dụng trong trường phái Iwagumi đều có tên riêng. Có những quy tắc đặc biệt trong Iwagumi như nền và thứ tự của từng viên đá. Trong phần này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những quy tắc cơ bản mà những người mới chơi nên biết.
Oyaishi: Đây là viên đá chính và cũng là viên đá lớn nhất trong Iwagumi. Bạn nên chọn viên đá có hình dáng và kích thước phù hợp nhất với bố cục để làm viên đá chính. Oyaishi nên cao khoảng 2/3 chiều cao của hồ.
Fukuishi: Đây là viên đá lớn thứ hai trong bể và được xếp cạnh (bên trái hoặc phải) viên đá chính Oyaishi. Chọn đá có cùng vân và chất liệu với viên đá chính để có được sự đồng nhất trong bố cục.
Soeishi: Đây là viên đá nhỏ hơn Fukuishi và cũng được đặt cạnh Oyaishi cùng với Fukuishi. Viên đá này đóng vai trò quan trọng trong việc nhấn mạnh, mở rộng và tạo bố cục vững chắc cho hòn Oyaishi.
Suteishi: Đây là một viên đá nhỏ và chiếm vị trí khiêm tốn trong bố cục Iwagumi, nhiều khi bị che khuất bởi cây cối xung quanh. Sự hiện diện của nó như một điểm nhấn duyên dáng vào bố cục Iwagumi.

sanzon iwagumi là gì?
Bố cục Sanzon Iwagumi

Sanzon Iwagumi là gì? Đây là bố cục cơ bản nhất của Iwagumi trong đó viên đá lớn nhất được đặt ở trung tâm. Những viên đá nhỏ hơn như Fukuishi và Soeishi được đặt bên trái và bên phải của viên đá chính. Bố cục này gọi là Sanzon Iwagumi dựa vào cách xếp đá theo nguyên tắc phật giáo.
số lượng đá trong bố cục iwagumi
Số lượng đá lẻ hay chẵn?

Nên sắp đặt những bộ đá theo số lẻ? Việc sắp xếp đá theo số lẻ được cho là tốt khi đá đóng vai trò quan trọng trong tiểu cảnh. Những bộ đá xếp theo số chẵn thường có xu hướng đối xứng nhau và làm cho bố cục “lỏng lẻo”. Iwagumi trông sẽ “chắc chắn” và cuốn hút hơn nếu trọng tâm của bố cục được dồn về một bên của hồ. Bố cục với bộ đá số chẵn nhìn có vẻ đối xứng đều nhau (A). Bố cục với bộ đá số lẻ sẽ khắc phục được tình trạng này (B).

cách xếp đá Oyaishi trong iwagumi
Oyaishi được xếp theo chiều nước chảy

Tại sao hòn đá chính có tên là Oyaishi? Trong khi Oyaishi tại những khu vườn cạn Nhật Bản được xếp theo thế thẳng đứng thì Oyaishi trong thủy sinh thường được đặt ở những góc cạnh để thể hiện dòng chảy và sự bào mòn của nước.
cây trồng trong iwagumi
Chọn lựa cây trồng cũng có nguyên tắc

Trồng và chọn cây. Vì cây thủy sinh có thể làm dịu đi độ “cứng” của đá, chúng thường được dùng để tạo sự cân bằng giữa những viên đá. Những loại cây phát triển chậm thường được dùng để làm nổi bật bố cục đá. Trồng cây sát, hoặc chính giữa những hòn đá là yếu tố then chốt để tạo cảm giác “thật” cho bố cục.

B. Cách sắp xếp một bố cục iwagumi

các bước xếp bố cục iwagumi

4 bước sắp xếp bố cục iwagumi cơ bản
– Trải một lớp nền mỏng, bằng phẳng. Khi độ dày của nền trong các bố cục lũa thường được trải mỏng ở tiền cảnh và cao dần ở hậu cảnh thì nền của bố cục Iwagumi thường được trải mỏng và bằng nhau. Đây cũng là sự khác biệt chính của phần nền Iwagumi so với các bố cục khác.
– Sắp xếp Oyaishi theo tỷ lệ vàng. Đây là quy tắc chính khi sắp đặt bộ đá bằng cách sắp xếp viên Oyaishi đầu tiên. Một bố cục thu hút và hài hòa thường được tạo với viên đá chính xếp theo tỷ lệ vàng 1/1,68 (~2/3)
– Xếp đá theo thứ tự từ lớn nhất đến nhỏ nhất. Sau khi đã chọn được vị trí vừa ý cho viên Oyaishi, tiếp tục xếp những viên còn lại theo thứ tự: Fukuishi, Soeshi và cuối cùng là Suteishi. Vị trí của những viên đá được quyết định bởi sự cân bằng của từng góc cạnh và sự hài hòa của bố cục tổng thể.
– Hoàn tất bằng việc điều chỉnh lại phần nền. Thêm sỏi hoặc phân nền dưới chân mỗi viên đá để tạo sự liền mạch.



0 nhận xét :